Boşanma Davalarında Dijital Deliller
Boşanma Davalarında Dijital Deliller. Delillerin dijitalleştiği günümüzde; aile mahkemelerinde de görülen boşanma davalarında dijital delilin önemi oldukça artmaktadır. Boşanma davalarında taraflar birbirlerinin kusurlarını artık teknolojik yöntemler ve cihazlar kullanarak ispat etmektedir.
Gerek sosyal medya paylaşımları, gerek sosyal medya beğenileri ve yorumları, gerek ise kullanmış olduğu cep telefonu üzerinde yer alan verileri delillendirerek ispatlamak artık boşanma davalarında da önemli rol oynamaktadır.
Örneğin; çeşitli mesajlaşma uygulamaları aracılığı ile eşler arasında yapılan mesajlaşma içeriklerinde yer alan hakaret içeren mesajların hukuka uygun şekilde elde edilmesi ile birlikte dava dosyası içerisinde delil olarak kullanılabilmektedir. Peki nedir hukuka uygun delil? Mesajlaşma uygulamaları üzerinde yer alan içeriklerin ekran görüntüsünü dosya içerisine sunmak hukuka uygun değildir. Cihaz üzerinde yapılacak adli bilişim çerçevesinde imaj alma ve inceleme sonucunda cihazdan elde edilen veriler anlamlandırılak rapor hazırlandırıldığı takdirde hukuka uygun delil niteliği taşıyacaktır. Cep telefonu içerisinde yer alan tüm görsel ve yazılı bilgiler cep telefonu adli bilişim incelemesi çerçevesinde incelenerek dijital verinin delil niteliği taşıması sağlanmalıdırı. Yer alan ve delil niteliği taşıyacak veriler alanında uzman kişi/kişilerce hazırlanacak uzman görüşü raporlarında delillendirilmelidir.
Sosyal medya üzerinden yapılan hakaret içerikli paylaşımlar için ise yine alanında uzman kişilerin zaman damgalı ve imza değerli ekran videoları ve görüntüleri ile bilikte yapılan paylaşımların delillendirilmesi sağlanmalıdır. Bu veriler sonrasında raporlandırılarak hukuki süreçte delil olarak kullanılabilmektedir.
Ortak kullanımda olan bilgisayalar üzerinde yer alan verinin hukuki süreçte delillendirilmesi için uzman kişilerin cihazın adli kopyasını alarak verileri anlamlandırması gerekmektedir. Sonrasında istenilen çalışma sonrasında gerekli veriler hash değerli ve zaman damgaları ile birlikte raporlandırılarak delillendirilebilir.
Ses analizlerinde; insan sesi ortam sesinden ayıklanarak temiz bir ses elde edilebilmekte olup, ses karşılaştırması yapılabilmekte ve boşanma davalarında önemli rol oynamaktadır.
Görüntü analizi ve netleştirmesinde; görüntünün netleştirilerek şahıs karşılaştırması yapılmasına uygun hale getirilerek metadolojik açıdan şahıs karşılaştırması yapılabilmekte ve raporlandırılarak delil niteliği sağlanaabilmektedir.
Tüm bu hususlar dışında; dijital materyaller üzerinden silinmiş olan Whatsapp kayıtları, arama aranma bilgileri, sms mesajları, görüntü dosyaları, silinmiş e-posta verileri vb. tüm veriler cihazlar üzerinden kurtarılabilmekte ve delil niteliği taşıması sağlanabilmektedir.
