Teknoloji çağında olduğumuz bu günlerde facebook, instagram gibi sosyal medya platformlarında, genellikle özel hayatımıza, iş hayatımıza ve aile yaşantımıza ilişkin bilgiler, belgeler, fotoğraflar ve videolar paylaşmaktayız.

Paylaştığımız bu bilgiler ve fotoğraflar bazı davalarda, özellikle aile hukukuna ilişkin yargılamalarda, karşı tarafça aleyhimize delil olarak dosyaya sunulabilmektedir.

Peki bu sosyal paylaşım sitelerinden alınan bir yazışmanın, bir fotoğrafın çıktısının Mahkemelerce delil olarak kabul edilmesi mümkün müdür?

İlk olarak ve özellikle belirtmek gerekir ki; gerek ceza yargılamasında gerekse özel hukuka ve aile hukukuna ilişkin yargılamalarda bir delilin hükme esas alınabilmesi, yani delil olarak değerlendirilebilmesi,

Bu delilin hukuka aykırı yollardan elde edilmemiş olması

koşuluna bağlıdır. Bir yargılamada mahkemeye sunulacak her türlü delil; hukuka uygun yollardan edinilmiş olmalıdır.

Aksi takdirde söz konusu bilgi, belge ve görüntülerin ispat gücü olmayacak yani delil olarak kabul edilmeyecektir.

Örneğin, dosyaya sunulan yazışmalar, mesajlar, görüntüler, fotoğraflar, videolar

• Çalınmış veya şifrenin kırılması suretiyle ele geçirilmiş
• Ya da tehditle, şiddet uygulayarak, zor kullanılarak elde edilmiş ise bu bilgi ve belgeler hukuka aykırı olarak elde edilmiş demektir.

Bu durumu karşı taraf ileri sürmese dahi, Mahkeme re’sen (kendiliğinden) delillerin elde ediliş şeklini araştırmalı, bunu göz önünde bulundurmalı ve bu delillerin hüküm tesisinde esas alınmasının hukuken caiz olmadığına karar vererek; delil vasfında değerlendirmemelidir.

Yargıtay içtihatları da bu yöndedir.

Fakat genel kural, hukuka aykırı yollardan elde edilen delillerin kabul edilmemesi olmasının yanında, her somut olayın özelliğine göre farklı değerlendirmeler de yapılabilmektedir.

Esas olan özel hayatın gizliliğinin korunması olsa da, bazı istisnai durumlar özellikle aile hukukuna ilişkin davalarda kabul edilmektedir.

Örnek olarak, Yargıtay aynı evde yaşayan eşlerden birinin, bir diğerinin dolapta veya yatağın altında veya evde herhangi bir yerde sakladığı fotoğrafları, günlüğü, not defterini, mektupları bulmuş ve bunları delil olarak dosyaya sunmuş olmasını yasak delil olarak değerlendirmemiştir.

Gerekçe olarak da; boşanma davasının zaten kişilerin özel hayatını ilgilendiren bir dava olduğu; eşlerin birlikte yaşadıkları evin, diğer taraf için gizli mekan olarak kabul edilemeyeceği; hiç kimsenin evinde herhangi bir yerde bulduğu bir bilgiyi veya belgeyi hukuka aykırı yollardan ele geçirmiş sayılamayacağı belirtilmiştir.

Son olarak önemle belirtmek gerekir ki; hukuka uygun olarak elde edilseler dahi, facebook, instagram veya diğer yollardan ulaşılan bilgilerin, belgelerin, fotoğrafların veya yazışmaların tek başına ispat gücü yoktur.

Bunların delil olarak değerlendirilebilmesi, hüküm tesisinde etkili olabilmesi için olayın kesinlikle başka delillerle de desteklenerek kanıtlanması gereklidir.

Konuya İlişkin Kanuni Düzenleme

TCK Madde 134. maddesinde:

“Özel hayatın gizliliğini ihlâl” suçu düzenlenmiş olup;

-Kişilerin özel hayatının gizliliğini ihlal eden kimse, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
-Gizliliğin görüntü veya seslerin kayda alınması suretiyle ihlal edilmesi halinde, verilecek ceza bir kat artırılır.

-Kişilerin özel hayatına ilişkin görüntü veya sesleri hukuka aykırı olarak ifşa eden kimse iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
-İfşa edilen bu verilerin basın ve yayın yoluyla yayımlanması halinde de aynı cezaya hükmolunur” denilmektedir.

TCK Madde 135/1. maddesine göre de;

-Hukuka aykırı olarak kişisel verileri kaydeden kimseye bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası verilir.

TCK Madde 136/1. maddesine göre;

-Kişisel verileri, hukuka aykırı olarak bir başkasına veren, yayan veya ele geçiren kişi, iki yıldan dört yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun Madde 189/2. maddesine göre;

“Hukuka aykırı olarak elde edilmiş olan deliller mahkeme tarafından bir vakıanın ispatında dikkate alınamaz”.

Örnek Yargıtay Kararı

Yargıtay
3. Hukuk Dairesi
2016/14742 E. 2017/2577 K 

HMK 189/2. hükmü ile açıkça hukuka aykırı olarak elde edilmiş delilerin;

ispat gücü olmayacağı kabul edilmiştir.

Böylece yargılamada ispat hakkının delillere ilişkin yönünün hukuki çerçevesi çizilmiştir. Bir davada ileri sürülebilecek her-türlü delilin mutlaka hukuka uygun yollardan elde-edilmiş olması, eş söyleyişle “yasak delil” niteliğinde olmaması esası getirilmiştir.

Anılan düzenlemeye göre, hukuka aykırı olarak elde edildiği anlaşılan delillerin, mahkeme tarafından bir vakıanın ispatında dikkate alınamayacağı, yargılama sırasında taraflarca sunulan delillerin elde ediliş biçiminin mahkeme tarafından re’sen  göz önüne alınması gerekeceği ifade edilmektedir.

Böylece bir delilin her ne suretle olursa olsun hukuka aykırı olarak elde edildiğinin tesbiti halinde, diğer tarafça bu konuda itiraz ileri sürülmese dahi mahkemece bu sunulan delillerin caiz olmadığına karar verilerek, dosya kapsamında değerlendirilmemesi ilkesi benimsenmiştir.

Yine hukuka-aykırı olarak elde edilen bir delilin içeriği doğru dahi olsa “zehirli ağacın meyvesi de zehirlidir” ilkesi nedeniyle mahkemece hükme-esas-alınamayacaktır.

Bu nedenle bahse konu kayıtların nasıl elde edildiği önemli olup, aksi halde TCK kapsamındaki yaptırımlara/cezalara muhatap olunabilir.

Yine HMK 189/2. hükmü uyarınca da, boşanma davasında delil değeri olmayacaktır.
Kişiler örneğin Whatsapp üzerinden eşin üçüncü kişilerle olan konuşma içeriklerini elde edemezler. Ancak GSM operatörleri üzerinden bir kısım iletişim kayıtlarının tespitini Mahkemeden isteyebilirler. Mahkeme de uygun görürse, ilgili GSM operatöründen bu kayıtları isteyebilir.

Uygulamada boşanma davasına bakan mahkemeler, aranan numara, aranan tarih ve saat yahut mesaj gönderilen numara ve gönderim tarih ve saati gibi bilgileri ilgili GSM operatöründen istemektedir. Ancak cep telefonu hattı ile yapılan görüşmelerin içeriklerinin ilgili operatörden istenmesi talebi kabul görmeyecek ve reddedilecektir.

Bu tarz kayıtların elde edilmesi, ancak ceza soruşturma ve kovuşturmalarında belirlenen usuller çerçevesinde, geleceğe yönelik olarak gündeme gelebilmektedir.

BU KONU HAKKINDA UZMANIMIZDAN HEMEN BİLGİ VE DESTEK ALMAK İSTERSENİZ

LÜTFEN FOR YOU BİLİŞİM İLETİŞİM HATTIMIZI ARAYINIZ!..

0 850 532 19 14