Size bir telefon kadar yakınız
0 850 532 19 14
Dil Seçin
Dil Seçin

Nüfuz Ticareti Suçu Nedir? (TCK 255)

708 görüntülenme
Nüfuz Ticareti Suçu Nedir? (TCK 255)

Nüfuz ticareti suçu; kendisi kamu görevlisi olmayan bir kimsenin, kamu görevlileri (memur, avukat, hakim, kaymakam, polis vs) üzerinde nüfuz sahibi olduğunu ileri sürerek haksız bir işi gördüreceği vaadiyle kendisine veya bir başkasına menfaat temin etmesi ile oluşur.

Nüfuz ticareti suçu, TCK m.255’te “Kamu İdaresinin Güvenilirliğine ve İşleyişine Karşı Suçlar” bölümünde düzenlendiğinden suçun koruduğu hukuki değer vatandaşın kamu idaresine duyduğu güvendir.

Nüfuz Ticareti Suçunun Unsurları

Nüfuz ticareti suçu işleyen fail, haksız bir işi yaptırtmak için kamu görevlisinin pozisyonunu, yetki, görev ve gücünü kullanabileceğini üçüncü kişilere vaad etmektedir. Ancak, kamu görevlisi kendi pozisyonun kullanılarak haksız bir iş gördürüldüğünden haberdar değildir. Kamu görevlisi görevine giren haksız işin yapılmasına kendi iradesi ile iştirak ettiğinde “rüşvet suçu” meydana gelir.

Nüfuz ticareti suçunun tamamlanması için fail ile haksız bir işini gördürecek kişi arasında “nüfuz ticareti anlaşması” yapılmalıdır. Nüfuz ticareti anlaşması, taraflar arasında doğrudan yapılabileceği gibi aracılar vasıtasıyla da yapılabilir. Nüfuz ticareti anlaşmasıyla, fail kamu görevlisi üzerindeki nüfuzunu kullanarak haksız işi gördüreceğini taahhüt eder. Failin kamu görevlisi üzerinde bir etki gücünün olup olmadığının, etkinin sonuç almaya elverişli olup olmadığının bir önemi yoktur. Haksız bir işini gördürecek kişi ise karşılığında faile veya bir başkasına menfaat temin etmeyi vaad eder. Vaad edilen menfaat, para, altın vb. maddi menfaat olabileceği gibi cinsel veya sosyal bir menfaat de olabilir. Nüfuz ticareti suçunun tamamlanması için bu anlaşma yeterlidir. Failin işi gördürmesi veya menfaatin temin edilmiş olup olmamasının hiçbir önemi yoktur. Fail ve haksız bir işini gördürmek isteyen kişi “nüfuz ticareti anlaşması” yaparak iştirak ilişkisi içinde suçu tamamlamıştır.

Örneğin; A isimli şahıs, B’ye ait arsanın daha değerli hale gelmesi için imar uygulaması yaptırabileceğini vaad etmiştir. A, İstanbul Belediyesinde görevli bir memur olan M şahsını tanıdığını, M’nin imar müdürü olduğunu, 100.000 TL karşılığında imar uygulaması yapılarak B’nin arsasının daha değerli hale gelmesini sağlayacağını vaad ederek teklifte bulunmuş ve B’de bu teklifi kabul etmiştir. M, yapılan anlaşmadan haberdar değildir. Bu olayda, A ile B arasında nüfuz ticareti anlaşması yapıldığından suç tamamlanmıştır.

Nüfuz Ticareti Suçunun Cezası (TCK 255)

Nüfuz ticareti suçunun cezası şu şekildedir:

  • Kamu görevlisi üzerinde nüfuz sahibi olduğundan bahisle, haksız bir işin gördürülmesi amacıyla girişimde bulunması için, doğrudan veya aracılar vasıtasıyla, kendisine veya bir başkasına menfaat temin eden kişi, iki yıldan beş yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır. Kişinin kamu görevlisi olması halinde, verilecek hapis cezası yarı oranında artırılır. İşinin gördürülmesi karşılığında veya gördürüleceği beklentisiyle menfaat sağlayan kişi ise, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır (TCK m.255/1).

Tekrar belirtelim ki; ,menfaat temini konusunda anlaşmaya varılması halinde dahi, suç tamamlanmış gibi cezaya hükmolunur.

  • Suça teşebbüs edilmesi, yani haksız bir işin gördürülmesi amacı doğrultusunda menfaat talebinde bulunulması ve fakat bunun kabul edilmemesi ya da menfaat teklif veya vaadinde bulunulması ve fakat bunun kabul edilmemesi hallerinde, birinci fıkra hükmüne göre verilecek ceza yarı oranında indirilir (TCK m.255/3).
  • Nüfuz ticareti suçuna aracılık etme cezası: Nüfuz ticareti suçuna aracılık eden kişi, müşterek fail olarak, birinci fıkrada belirtilen ceza ile cezalandırılır (TCK m.255/4).
  • Nüfuz ticareti ilişkisinde dolaylı olarak kendisine menfaat sağlanan üçüncü gerçek kişi veya tüzel kişinin (şirket, vakıf vb.) menfaati kabul eden yetkilileri, müşterek fail olarak, birinci fıkrada belirtilen ceza ile cezalandırılır (TCK m.255/5).
  • Haksız işin gördürülmesi amacıyla girişimde bulunmanın müstakil bir suç oluşturduğu hallerde kişiler ayrıca bu suç nedeniyle cezalandırılır (TCK m.255/6).

Nüfuz Ticareti Suçu ile Rüşvet ve Dolandırıcılık Suçu Arasındaki Fark

Nüfuz ticareti suçu ile rüşvet suçu arasındaki fark şudur: Rüşvet suçunda kamu görevlisi de suç teşkil eden bir fiil işlemektedir. Rüşvet suçunda kamu görevlisi, ya rüşvet anlaşmasına katılmıştır ya da anlaşma bilgisi dahilinde gerçekleşmiştir. Kamu görevlisi, suçun işlenmesi açısından en önemli faildir. Nüfuz ticareti suçu ise kamu görevlisinin hiçbir bilgisi olmadan, onun dışındaki kişiler tarafından işlenen bir suçtur. Kamu görevlisi nüfuz ticareti suçuna hiçbir şekilde katılmamaktadır. Kamu görevlisi dışındaki kişiler onun haberi olmadan kamu görevinden kaynaklanan nüfuzunu kullanmaktadır.

Nüfuz ticareti suçu ile nitelikli dolandırıcılık suçu arasındaki fark şudur: Nitelikli dolandırıcılık suçunda menfaat temin etmek isteyen kişi mağduru hileyle kandırmaktadır. Mağdur kandırıldığını bilmemekte, karşı tarafın yasal zeminde hareket ettiğini düşünmektedir. Nüfuz ticareti suçunda ise her iki taraf da, hukuka aykırı bir zemin üzerinde olduklarını bilmektedirler. Yani, haksız iş gördürmeyi vaad eden de haksız işi görüldüğünde menfaat temin edeceğini vaad eden de fiillerinin hukuka aykırı olduğunu bilmektedirler.

Eğer kamu görevlisi, görülmesi istenen iş konusunda kendisi esasen görevli ve yetkili olmadığı hâlde, görevli ve yetkili olduğundan ve işi yapacağından bahisle kişiyi yanıltarak menfaat temin etmiş ise, artık bu rüşvet veya nüfuz ticareti suçu değil, dolandırıcılık suçu olarak kabul edilir.

Adli Para Cezasına Çevirme, Erteleme ve Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması

Adli para cezası, işlenen bir suça karşılık hapis cezasıyla birlikte veya tek başına uygulanabilen bir yaptırım türüdür. Nüfuz ticareti suçu nedeniyle hükmedilen hapis cezasının alt sınırdan tayin edilmesi veya indirim nedenlerinin uygulanması halinde hükmedilen cezanın adli para cezasına çevrilmesi mümkündür.

Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması sanık hakkında hükmolunan cezanın belli bir denetim süresi içerisinde sonuç doğurmaması, denetim süresi içerisinde belli koşullar yerine getirildiğinde ceza kararının hiçbir sonuç doğurmayacak şekilde ortadan kaldırılması davanın düşmesine neden olan bir ceza muhakemesi kurumudur. Nüfuz ticareti suçu nedeniyle verilen cezalar hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılması (hagb) kararı verilmesi mümkündür.

Ceza ertelenmesi, mahkeme tarafından belirlenen cezanın cezaevinde infaz edilmesinden şartlı olarak vazgeçilmesidir. Nüfuz ticareti suçu nedeniyle verilen cezanın ertelenmesi mümkündür.

Nüfuz Ticareti Suçunun Şikayet Süresi, Zamanaşımı ve Uzlaşma

Uzlaşma, suç isnadı altındaki şahıs ile suçun mağduru olan şahsın bir uzlaştırmacı aracılığıyla iletişim kurarak anlaşmasıdır. Nüfuz ticareti suçu, uzlaştırma kapsamında olan suçlardan değildir.

Nüfuz ticareti suçu, şikayete tabi suçlar arasında yer almadığından savcılık tarafından resen soruşturulur, bu suçlara dair herhangi bir şikayet süresi yoktur. Kamu davasına şikayetçi olarak müdahil olan herhangi bir kimse varsa bile şikayetten vazgeçme ceza davasının düşmesi sonucunu doğurmaz. Suç, dava zamanaşımı süresine riayet edilmek kaydıyla her zaman soruşturulabilir.

Dava zamanaşımı, suçun işlendiği tarihten itibaren belli bir süre geçtiği halde dava açılmamış veya dava açılmasına rağmen kanuni süre içinde sonuçlandırılmamış ise ceza davasının düşmesi sonucunu doğuran bir ceza hukuku kurumudur. Nüfuz ticareti suçu nedeniyle yapılan yargılamalarda olağan dava zamanaşımı süresi 8 yıldır.

Nüfuz Ticareti Suçunda Görevli Mahkeme

Nüfuz ticareti suçu nedeniyle yargılama yapma görevi asliye ceza mahkemesi tarafından yerine getirilir.

BU KONU HAKKINDA UZMANIMIZDAN HEMEN BİLGİ VE DESTEK ALMAK İSTERSENİZ LÜTFEN FOR YOU BİLİŞİM İLETİŞİM HATTIMIZI ARAYINIZ!..

0 850 532 19 14